บอร์ดกสท. ล็อกสเปคช่องบริการสาธารณะความมั่นคง

ที่ประชุมคณะกรรมการกสท. เมื่อ 17 เมษายน 2556 ได้มีมติไม่เป็นเอกฉันท์ 3:1:1 เห็นชอบคุณสมบัติผู้ประกอบกิจการทีวีดิจิตอล ช่องบริการสาธารณะ ประเภทที่สอง เน้นความมั่นคงของรัฐ โดยเห็นตามคณะอนุกรรมการประสานงานการบริหารคลื่นความถี่เพื่อความมั่นคงของรัฐในกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์

1. ผู้ขอรับใบอนุญาตให้ใช้คลื่นความถี่เพื่อประกอบกิจการกระจายเสียงหรือกิจการโทรทัศน์บริการสาธารณะ ประเภทที่ 2 เพื่อความมั่นคงของรัฐ ต้องมีสถานะเป็นกระทรวง ทบวง กรม องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น องค์การมหาชน หรือหน่วยงานอื่นใดที่มิใช่รัฐวิสาหกิจ ตามมาตรา 11(1)
2. ผู้ขอรับใบอนุญาตให้ใช้คลื่นความถี่ตามมาตรา 11(1) ต้องมีบทบัญญัติกฎหมายกำหนดให้มีขอบเขตอำนาจหน้าที่และวัตถุประสงค์ในการใช้คลื่นความถี่เพื่อประกอบกิจการบริการสาธารณะเพื่อรักษาความมั่นคงของรัฐ ดังนี้
   • พิทักษ์รักษา ปกป้องสถาบันพระมหากษัตริย์
   • พิทักษ์ รักษาเอกราช อธิปไตย และบูรณภาพแห่งดินแดน
   • รักษาความสงบเรียบร้อยภายในประเทศ

ทั้งนี้ พรบ. การประกอบกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ พ.ศ. 2551 มาตรา 11 ได้ระบุไว้ว่า ผู้ขอรับใบอนุญาตประกอบกิจการบริการสาธารณะต้องเป็น

1. กระทรวง ทบวง กรม องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น องค์การมหาชน หรือหน่วยงานอื่นใดของรัฐที่มิใช่รัฐวิสาหกิจ ซึ่งมีหน้าที่ตามกฎหมายหรือมีความจําเป็นต้องดําเนินกิจการกระจายเสียงหรือกิจการโทรทัศน์ตามหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการประกาศกําหนด
2. สมาคม มูลนิธิ หรือนิติบุคคลอื่นที่จัดตั้งขึ้นตามกฎหมายไทยที่มีวัตถุประสงค์ในการดําเนินกิจการเพื่อประโยชน์สาธารณะโดยไม่แสวงหากําไรในทางธุรกิจ ซึ่งมีความเหมาะสมกับการประกอบกิจการบริการสาธารณะตามลักษณะและหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการประกาศกําหนด
3. สถาบันอุดมศึกษาเพื่อการใช้ประโยชน์ด้านการเรียนการสอนหรือการเผยแพร่ความรู้สู่สังคมตามลักษณะและหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการประกาศกําหนด

ซึ่งเป็นอีกครั้งที่ประชุมกสท. 5 เสียง มีมติไม่เป็นเอกฉันท์ในประเด็นทีวีดิจิตอลประเภทบริการสาธารณะ คือเห็นชอบ 3 เสียง (พ.อ. ดร. นที  ศุกลรัตน์, พล.ท. ดร. พีระพงษ์  มานะกิจ, พ.ต.อ. ทวีศักดิ์  งามสง่า) ไม่เห็นชอบ 1 เสียง (น.ส. สุภิญญา กลางณรงค์) และงดออกเสียง 1 เสียง (ผศ. ดร. ธวัชชัย จิตรภาษ์นันท์)

โดย น.ส. สุภิญญา กลางณรงค์ ซึ่งไม่เห็นชอบกับมติ ได้แสดงความเห็นว่า

• ดิฉันอยู่1เสียงข้างน้อย ไม่เห็นชอบหลักการที่อนุความมั่นคงฯและสนง.เสนอมาว่าให้เฉพาะ หน่วยงานกลาโหมและตำรวจเท่านั้นที่มีสิทธิ์ใช้คลื่นนี้
• อีกทั้งไม่เห็นด้วยที่แยกกติกาย่อยๆออกมาเป็นชิ้นๆ สำนักงานควรทำเป็นร่างประกาศฯภาพรวมของการจัดสรรคลื่นฯบริการสาธารณะ (Beauty contest)
• เหตุผลหลักที่โหวตไม่เห็นชอบมติวันนี้คือการล็อกสเปคคุณสมบัติผู้ได้คลื่นบริการสาธารณะเพื่อความมั่นคงให้เฉพาะหน่วยงานกลาโหมและตำรวจเท่านั้น
• ไม่เห็นชอบที่มติบอร์ดวันนี้ตีความ *ความมั่นคงของรัฐและความปลอดภัยสาธารณะ* ในความหมายแคบให้สิทธิ์เฉพาะองค์กรถือาวุธใช้คลื่นทำธุรกิจได้
• มติ 3:2 คราวก่อนให้สิทธิ์ช่อง 5-11-TPBS 2 ช่องได้ใช้คลื่นทีวีดิจิทัลไปแล้ว มติ 3:1:1 วันนี้ ไปแล้วอีก2ช่อง ให้กลาโหมกับตำรวจทำทีวีสาธารณะ
• ทีวีดิจิทัลสาธารณะใหม่ 12 ช่องที่ กสท. กำลังจะจัดสรร มติเสียงข้างมากตอนนี้ถือว่าให้สิทธิ์ไปแล้ว 6 ช่อง เหลืออีก 6 ช่อง ยังไม่มีกติกา
• สำหรับตัวเอง  ไม่เห็นด้วยกับมติที่ให้สิทธิ์ได้คลื่นทีวีดิจิทัลสาธารณะไปแบบง่ายๆ เพราะขัดเจตนารมณ์การปฏิรูปสื่อ แต่ไปแล้ว6ช่องเหลืออีก6ช่อง
• 2 ช่องใหม่ (ไม่รวมช่อง 5 เดิม) ที่จะเป็นช่องบริการสาธารณะกับช่องปลอดภัยสาธารณะ ถ้า กสท./กสทช. ออกแบบดีๆจะช่วยประเทศชาติได้มากกว่านี้
• อาทิ จะให้หน่วยงานรัฐทำก็ได้ แต่ไม่ใช่ล็อกสเปคให้หน่วยงานกลาโหม และ ตำรวจได้ไปทำคนเดียว ควรออกแบบให้ทุกหน่วยได้ใช้ประโยชน์ร่วมกัน
• ช่องเพื่อความมั่นคงของรัฐ และ ช่วงความปลอดภัยสาธารณะ ไม่ให้จะให้ทหารตำรวจมาทำธุรกิจอย่างดียว แต่ควรมีพันธกิจเพื่อสาธารณะ ให้คนอื่นร่วมด้วย

และ ผศ. ดร. ธวัชชัย จิตรภาษ์นันท์ ซึ่งงดออกเสียง ได้เขียนว่า

1. มติกสท.เมื่อวานเป็นเรื่องการกำหนดคุณสมบัติของทีวีสาธารณะประเภท2 (ที่โฆษณาได้มากกว่าประเภทอื่น)ให้เข้าทางกองทัพกับตำรวจแต่ไม่ได้พูดถึงจำนวน
2. ผมอยากเห็นเกณฑ์รวมและกรอบของทีวีสาธารณะทั้งหมด(ไม่ใช่แค่ประเภท2)ก่อนตัดสินใจจึงยังไม่ให้ความเห็น แต่ยอมรับว่าเป็นเรื่องละเอียดอ่อน
3. ก็เข้าใจว่าทุกฝ่ายก็อยากรักษาผลประโยชน์ของตนเองแต่ทุกคนต้องรู้ว่าประเทศเป็นของทุกคนตลอดจนลูกหลาน ประโยชน์สาธารณะจะกลับมาหาเราวันใดวันหนึ่ง
4. ก็เห็นใจว่าหลายฝ่ายต้องการเวลาในการปรับตัว ส่วนตัวก็ไม่ได้เป็นคนสุดโต่งมีหย่อนบ้าง แต่สุดท้ายแล้วทุกคนต้องปรับตัว ประเทศต้องเดินไปข้างหน้า
5. ไทยมีปัญหาความอ่อนแอของสถาบันหลักของประเทศโดยเฉพาะที่เกี่ยวกับตัวบทกฎหมายและความยุติธรรม ก็เหลือแต่จิตสำนึกและมุ่งมั่นของทุกคนที่จะช่วยกัน
6. มีโฆษณาแชมพูยี่ห้อหนึ่ง if you don't look good, we don't look good ถ้าคนไทยทั่วไปยังดูด้อย(พัฒนา) ชนชั้นผู้นำจะดูดีไม่ได้ มาทำทีวีให้ดีกัน
7. ภาระในการสร้างทีวีสาธารณะให้ดีเป็นของทุกคล ทั้งนักการเมือง ทหาร ตำรวจ สื่อ นักวิชาการและประชาชนทั่วไป อย่าให้ใครต้องแบกการต่อสู้ไว้คนเดียว

ทั้งนี้กสท. ได้กำหนดช่องรายการทีวีดิจิตอล ประเภทบริการสาธารณะ ไว้จำนวน 12 ช่อง โดยช่องที่ 8 และ 9 ที่เป็นประเภทที่สอง เพื่อความมั่นคงของรัฐและเพื่อความปลอดภัยสาธารณะ นั้นมีสิทธิพิเศษกว่าช่องบริการสาธารณะอื่นๆ คือ สามารถหารายได้จากการโฆษณาได้เท่าที่เพียงพอต่อการประกอบกิจการ โดยไม่แสวงหากำไร